سازمان ثبت و اسناد و املاک کشور پیرو نامه شماره ۳۷۷۶۴ / ۲۶۸۶- ۵ / ۳۰- ۶ / ۸ / ۱۳۶۸ نظر باینکه در ارتباط با تکالیف دفاتر اسناد رسمی نسبت بمطالبه یا عدم مطالبه گواهی انجام معامله موضوع ماده ۱۸۷ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ۱۳۶۶ جهت تنظیم و یا فسخ اسناد مرتبط با بانکها سوالات متعددی مطرح میگردد لذا بمنظور رفع ابهامات مزبور و تسریع در انجام امور خواهشمند است دستور فرمائید مراتب ذیل بکلیه دفاتر اسناد رسمی ابلاغ گردد . تنظیم و فسخ اسناد و معاملات مربوط به تسهیلات اعطائی بانکها در اجرای مقررات قانون عملیات بانکی بدون ربا از طریق مشارکت مدنی , مضاربه , فروش اقساطی , اجاره بشرط تملیک جعاله , مزارعه و مساقات نیاز به اخذ گواهی انجام معامله موضوع ماده ۱۸۷ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ۱۳۶۶ ندارد .

با توجه به تبصره ذیل ماده ۵۲ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ۱۳۶۶ در مواردیکه بانکها بعنوان مالک قصد انتقال قطعی املاک خود و یا حقوق مربوط به آنرا دارد مطالبه گواهی موضوع ماده یادشده مورد نخواهد داشت النهایه اقاله یا فسخ اسناد انتقال قطعی املاک مذکور که تاریخ تنظیم آنها از اول سال ۱۳۶۸ به بعد بوده و خارج از فرصت تعیین شده در ماده ۶۷ قانون فوق الذکر اقاله یا فسخ میگردد چون بعنوان معامله جدید مشمول مالیات شناخته شده است در اینصورت مستلزم کسب گواهی انجام معامله خواهد بود .

۳- تنظیم و یا فسخ اسناد رهن تصرفی در مواقعیکه بانک مرتهن است (اعم از اینکه رهن تصرف در رابطه با اسناد معاملات بند ۱ فوق الذکر و یا سایر موارد باشد) مستلزم کسب گواهی انجام معامله موضوع ماده مذکور میباشد لیکن فسخ یا فک رهن اسناد تنظیمی اشخاص با بانکها چنانچه مفاد سند مربوطه از موارد رهن تصرف مزبور نباشد نیازی به گواهی انجام معامله مورد بحث نخواهد داشت .

۴- تنظیم اسناد مربوط به معاملات بلاعوض و محاباتی اعم از اینکه بانک انتقال دهنده و یا انتقال گیرنده باشد اگر چه در مورد انتقالات بلاعوض به بانک , انتقال دهنده مشمول مالیات نقل و انتقال املاک نمیباشد لیکن مورد مستلزم اخذ گواهی انجام معامله بشرح مقرر در ماده ۱۸۷ خواهد بود . بدیهی است غیر از موارد مذکور در فوق که نحوه اقدام نسبت بآن مشخص گردیده در سایر موارد تنظیم و فسخ و اقاله معاملات موضوع  ماده ۱۸۷ در هر حال نیاز به مطالبه گواهی انجام معامله خواهد داشت .

احمد حسینی
معاون درآمدهای مالیاتی

شماره: ۳۷۷۶۴ / ۲۶۸۶ / ۵ / ۳۰
تاریخ: ۰۶ / ۰۸ / ۱۳۶۸
پیوست:

سازمان ثبت اسناد واملاک کشور

توجه: ‌به بخشنامه ۵۹۵۱۰ / ۴۲۸۳ / ۵ / ۳۰- ۲۵ / ۱۲ / ۶۸ پیرونامه شماره ۳۰۷۵۶ / ۱۹۸۷ / ۵ / ۳۰- ۲۵ / ۶ / ۱۳۶۸ ونظرباینکه در ارتباط با بند ۳ نامه شماره ۱۷۳۱۰ / ۱۰۵۴ / ۵ / ۳۰- ۱۵ / ۴ / ۱۳۶۸ ازطرف برخی از دفاتر اسناد رسمی مطرح میگردد. لذا بمنظور رفع مشکلات موجود وتسریع درانجام امور یادآوری مینماید که بطور کلی تنظیم قراردادهای مربوط به تسهیلات اعطائی بانکها در اجرای مقررات قانون عملیات بانکی بدون ربا و آیین نامه اجرایی آن ازطریق مشارکت مدنی،مضاربه ،فروش اقساطی ،اجاره بشرط تملیک ،جعاله، مزارعه، مساقات جز درمواردیکه تسهیلات اعطائی مستلزم تنظیم سند رهن تصرف (در مواقعیکه بانک مرتهن است) ونیز فسخ اسناد موضوع ماده ۱۸۷ قانون مالیاتهای مستقیم مصوب اسفند ماه ۱۳۶۶ نیازی به مطالبه گواهی انجام معامله موضوع ماده مذکور ندارد .علیهذا خواهشمند است دستورفرمائید مراتب فوق الذکر به کلیه دفاتراسنادرسمی ابلاغ گردد.

احمد حسینی
معاون درآمدهای مالیاتی