اظهارنامه مالی چیست و انواع آن

اظهارنامه مالی در حقیقت یک کارنامه مالی است که هرساله توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مختلفی به سازمان امور مالیاتی کشور ارائه می‌شود. البته لازم به ذکر است که فقط اشخاص حقیقی و حقوقی ملزم به ارائه این نوع کارنامه‌های مالی هستند که برطبق قانون مشمول مالیات هستند.

به‌علاوه در عصر دیجیتال امروز و ظهور فناوری‌ها و تکنولوژی‌های پیشرفته، انجام فرایندهای مربوط به آماده‌سازی و تهیه کارنامه مالیاتی تحت سامانه متمرکز آنلاین امکان‌پذیر بوده و اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات می‌توانند از این سامانه برای تکمیل و ارائه کارنامه مالی خود استفاده کنند.

به‌عبارت‌دیگر تهیه و ارائه اظهارنامه مالی ازاین‌جهت برای شرکت‌ها و مؤسسات اهمیت پیدا می‌کند که از جمله ویژگی‌های یک شرکت‌، سازمان یا کسب‌وکار موفق انجام 5 کار و فعالیت مهم و تحویل آن در زمانی مشخص است.

بنابراین همان‌طور که در بالا به آن اشاره کردیم، انجام کارها و فعالیت‌هایی مانند ارسال لیست مالیات بر حقوق کارکنان، ارسال لیست مربوط به بیمه حقوق، ارسال گزارش میزان خرید و فروش‌های فصلی، ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش‌افزوده و ارسال اظهارنامه عملکرد، می‌تواند منجر به موفقیت مالی کسب‌وکار شما شود.

اما در اینجا باید به این نکته اشاره کنیم که در اغلب اظهارنامه‌های مالی نیز اطلاعاتی مانند درآمدها، هزینه‌ها، میزان دارایی‌ها و بدهی‌ها، معافیت‌ها، درآمدهای مشمول مالیات و سرمایه‌های مالیاتی آورده و ذکر می‌شود. به همین دلیل افراد بسیاری از واژه کارنامه مالی در توصیف اظهارنامه‌های مالی استفاده می‌کنند. چراکه هر اظهارنامه مالی حاوی گزارش‌های کامل و دقیقی از اطلاعات هویتی و مکانی هر شخص حقیقی و حقوقی است.

ازاین‌رو در این مقاله قصد داریم تا با بررسی انواع اظهارنامه مالی و اینکه یک کارنامه مالی چه ویژگی‌های باید داشته باشد و نحوه آماده‌سازی آن‌ها، به شما کمک کنیم تا هرچه بیشتر با آن‌ها شده و ضمناً با رعایت نکات و مواردی که در این مقاله به آن‌ها اشاره خواهیم کرد، اظهارنامه‌های مالی مناسبی برای خود تهیه کنید.

اظهارنامه مالی چیست؟

باتوجه‌به موارد گفته شده در مورد اظهارنامه‌های مالی، در اینجا قصد داریم با بیانی ساده‌تر به این سؤال که اظهارنامه مالی چیست پاسخ درست و مناسبی بدهیم. همان‌طور که در بالا به آن اشاره کردیم، به دلیل اینکه این اظهارنامه‌ها شامل گزارش‌های کامل و دقیقی در ارتباط با اطلاعات هویتی هر شخص حقیقی و حقوقی هستند، از واژه کارنامه برای توصیف آن‌ها استفاده می‌شود.

به همین دلیل این کارنامه مالی باید هرساله توسط تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که مشمول پرداخت مالیات هستند، تهیه و آماده شود و درنهایت در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار بگیرد تا این سازمان بتواند میزان مالیاتی که به این افراد مشمول تعلق می‌گیرد را محاسبه کند.

البته لازم به ذکر است که در حال حاضر سازمان امور مالیاتی کشور، سامانه و سیستم الکترونیکی را راه‌اندازی و در اختیار تمام اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول مالیات قرار داده است تا بتوانند از آن به‌عنوان نسخه جایگزینی از اظهارنامه مالی چاپی استفاده کرده و از طریق آن گزارش‌های مالی خود را تسلیم سازمان امور مالیاتی کشور کنند.

اظهارنامه مالی چگونه تهیه می شود؟

باتوجه‌به اینکه هر اظهارنامه مالی درنهایت توسط سازمان امور مالیاتی کشور مورد تجزیه، تحلیل و بررسی قرار می‌گیرد و مبنای تصمیم‌گیری این سازمان در جهت محاسبه میزان مالیاتی که توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مختلفی به این سازمان پرداخت شود، همین کارنامه مالی است، بنابراین آماده‌سازی و تهیه آن امر حساس و بسیار مهمی خواهد بود.

ازاین‌رو و باتوجه‌به حساسیت‌های فراوان آماده‌سازی یک اظهارنامه مالی، در اینجا قصد داریم تا تمام مراحل مربوط به تهیه و آماده‌سازی اظهارنامه‌های مالی مفید و مناسب را مورد بررسی قرار دهیم.

باوجود راه‌اندازی سامانه و سیستم الکترونیکی ارائه اظهارنامه مالیاتی توسط سازمان امور مالیاتی کشور، هر شخص حقیقی و حقوقی می‌تواند با مراجعه به این سامانه ضمن آشنایی با چگونگی آماده‌سازی یک کارنامه مالی، اطلاعاتی نیز در مورد اسناد و مدارک موردنیاز جهت تنظیم کارنامه مالی کسب کند.

البته در سال‌ها گذشته و زمانی که هیچ سامانه و سیستمی الکترونیکی برای ارائه اظهارنامه مالی وجود خارجی نداشت، هر شخص حقیقی و حقوقی که مشمول مالیات می‌شد، باید هرساله اظهارنامه چاپی و کاغذی را از مراجع مربوطه و معتبر خریداری می‌کرد و پس از تکمیل اطلاعات، نسبت به ارسال آن به سازمان امور مالیاتی کشور اقدام می‌کرد.

به‌علاوه در این شیوه از تکمیل اطلاعات مالی، هر شخص حقیقی و حقوقی موظف بود تا اطلاعات مربوط به سایر اشخاص یا شرکت‌ها را به‌صورت دقیق و درست وارد کند. چراکه در صورت وجود مغایرت و عدم تطابق اطلاعات وارد شده در اظهارنامه مالی با اطلاعات واقعی اشخاص یا شرکت‌ها، فرد متقاضی باید ظرف مدت 30 روز پس از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه، نسبت به رفع این اشتباه اقدام کند

آماده‌سازی یک اظهارنامه مالی چه فرایندهایی دارد؟

به‌طورکلی هدف از راه‌اندازی سامانه و سیستم الکترونیکی تسلیم و ارائه اظهارنامه مالی توسط سازمان امور مالیاتی کشور، تسهیل روند مربوط به تهیه و آماده‌سازی این کارنامه‌های مالی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی مختلف بوده است. ازاین‌رو در جهت تنظیم کارنامه مالی، شما کافی است مراحل زیر را طی کنید.

• سپس با انجام مراحل مربوط به‌پیش ثبت‌نام در سایت سازمان امور مالیاتی کشور، شماره اقتصادی و کد رهگیری مختص به خود را دریافت کنید.
• در مرحله بعد پس از تأیید صحت اطلاعات وارد شده در مرحله پیش ثبت‌نام، ایمیلی حاوی اطلاعات کاربری به‌حساب کاربری شما ارسال خواهد شد.
• سپس با انجام مراحل مربوط به ثبت‌نام شماره اقتصادی و تأیید مجدد صحت اطلاعات وارد شده در مرحله ثبت‌نام، به مرحله دریافت و تکمیل اظهارنامه مالی هدایت می‌شوید.
• در آخر اطلاعات خواسته شده را با موارد مناسبی پرکرده و سپس به ارسال کارنامه مالی خود اقدام کنید.

چه کسانی موظف به تهیه اظهارنامه مالی هستند؟

• کلیه اشخاص حقیقی که در ایران فعالیت می‌کنند و معاف از مالیات نیستند.
• تمامی اشخاص حقوقی مانند ناشران که در ایران فعالیت می‌کنند و معاف از مالیات نیستند.
• تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی شاغل در خارج از ایران
• تمامی اشخاص حقیقی و حقوقی که خارج از ایران اقامت دارند اما درآمد از داخل ایران است.
• تمامی اتباع غیرایرانی هم حقیقی و هم حقوقی که در ایران درآمد دارند.

اظهارنامه مالی و انواع آن

• مالیات‌بردرآمد اشخاص حقیقی
• اقلام متوفی
• معافیت از مالیات سالانه
• مالیات‌بردرآمد املاک
• مالیات‌بردرآمد مشاغل
• مالیات برآوردی
• صورت دارایی و بدهی شخص حقوقی
• مالیاتی آخرین دوره عملیات شخص حقوقی
• مالیات اصلاحی

ارسال اظهارنامه مالی چه مزایایی برای شما دارد؟

وجود جرائمی که برای افراد در صورت عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی در نظر گرفته می‌شود موجب شده تا بسیاری از افراد در موعد مقرر آن ارسال کنند. همچنین توجه داشته باشید که علی‌رغم این جرایم اگر افراد در زمان تعیین شده اظهارنامه را ارائه دهند مزایای زیادی شامل حال آنها خواهد شد.

از جمله اینکه طبق ماده ۱۸۹ شرکت‌هایی که 3 سال پشت‌سرهم اظهارنامه مالیاتی ارسال کنند و مورد قبول اداره امور مالیاتی واقع شود و نسبت به آن اعتراضی نداشته باشند، مشمول استفاده از ۵ درصد جایزه خوش‌حسابی خواهند بود که می‌توانند از این هدیه در پرداخت مالیات‌های سال‌های بعد استفاده کنند.

سخن آخر

به‌عنوان نتیجه‌گیری و سخن پایانی، در این مقاله سعی کردیم تا به ارائه پاسخ مناسبی در ارتباط با چیستی اظهارنامه مالی و انواع آن و همچنین چگونگی تهیه و آماده‌سازی یک کارنامه مالی برای سازمان امور مالیاتی کشور ، به شما کمک کنیم تا نسبت به این موارد شناخت کافی پیدا کنید.

بنابراین باتوجه‌به موارد گفته شده در مورد اظهارنامه‌های مالی، به‌علاوه ازاین‌جهت اظهارنامه مالی اهمیت پیدا می‌کند که از جمله ویژگی‌های یک شرکت‌، سازمان یا کسب‌وکار موفق انجام 5 کار و فعالیت مهم و تحویل آن در زمانی مشخص است.