مقدمه ای بر تکالیف قانونی اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان
تکالیف قانونی اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان مهم هست زیرا که سامانه مودیان مالیاتی یک سامانه جامع است که با هدف شفافسازی گزارشهای مالیاتی و جلوگیری از فرار مالیاتی راهاندازی شد. همراه با راهاندازی سامانه مودیان، قوانین پایانه های فروشگاهی نیز تصویب شدند. بعد از تصویب و راهاندازی قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، تکالیف قانونی جدیدی برای اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان در نظر گرفته میشود.
برای افزایش آگاهی شما عزیزان، قصد داریم در ادامه این مقاله تکالیف قانونی سامانه مودیان را بررسی کنیم. اگر صاحب یک کسبوکار، حسابدار یا مدیر مالی یک مجموعه هستید، خواندن ادامه این مطلب را از دست ندهید.
ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان برای اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان به چه صورت است؟
طبق ماده ۲ قانون پایانههای فروشگاهی و سامانه مودیان، افراد برای ثبت نام در سامانه مودیان باید به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی مقرر کرده، اقدام کنند. طبق این ماده از تکالیف قانونی سامانه مودیان، خردهفروشهایی که مستقیما با مصرفکننده نهایی در ارتباط هستند، باید علاوهبر ثبت نام در سامانه مودیان، از پایانههای فروشگاهی نیز استفاده کنند. استفاده از پایانه فروشگاهی برای مودیانی که با مصرفکننده نهایی ارتباط ندارند، الزامی نیست؛ ولی باید همه صورتحسابهای خود را در موعد مقرر از طریق سامانه مودیان در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهند.
برای ثبت نام در سامانه مودیان باید مراحل زیر را طی کنید:
• به آدرس tax.gov.ir مراجعه کنید
• گواهی امضاء الکترونیک دریافت کنید
• شناسه یکتای حافظه مالیاتی را دریافت کنید
• شناسه کالا و خدمات خود را بگیرید
فرایند ثبت معاملات و محاسبه مالیات در سامانه مودیان برای اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان به چه شکل انجام میشود؟
طبق ماده ۵ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، فرایند کلی ثبت معاملات و محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان به شرح زیر است:
۱. فروشندگان از طریق سامانه مودیان باید اقدامات لازم برای صدور صورتحساب الکترونیکی را انجام دهند. مودیانی که با مصرفکننده نهایی ارتباط دارند، باید از طریق پایانه فروشگاهی برای صدور صورتحساب الکترونیکی اقدام کنند.
۲. اگر خریدار مصرفکننده نهایی نباشد، صورتحساب خریدهای انجامشده توسط او به صورت پیشفرض در کارپوشه وی در سامانه مودیان انتقال پیدا میکند. این اطلاعات جزو اعتبار مالیاتی خریدار به شمار میرود.
تکالیف اشخاص حقیقی (صاحبان مشاغل) برای اجرای قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان
1. صاحبان مشاغلی که میزان فروش خالص کالا و خدمات آنها تا پایان شهریور ماه سال 1402 بیشتر از 180 میلیارد ریال باشد ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی نوع 1 و یا نوع 2 از طریق سامانه مودیان هستند.
2. اشخاص حقیقی که موضوع جزء 2 بند ط تبصره 6 قانون بودجه سال 1402 با هر میزان فروش کالا و خدمات سالانه کماکان ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی هستند.
3. عرضه کنندگان کالا و خدمات مرتبط با طلا، جواهر و پلاتین با هر میزان فروش کالا و خدمات به استناد جزء 4 بند ب ماده 26 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 مشمول اجرای این قانون هستند.
4. فروشندگان مواد معدنی به واحد فرآوری مواد معدنی موضوع بند م تبصره 7 قانون بودجه سال 1402 با هر میزان فروش ملزم به صدور صورتحساب الکترونیکی نوع 1 مطابق دستورالعمل صدور صورتحساب الکترونیکی می باشند.
5. رسید دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت الکترونیکی اشخاص بند های 1 و 2 فوق صرفاً برای عرضه کالا و خدمات با نرخ مالیات بر ارزش افزوده یکسان صادر می شود، در حکم صورتحساب الکترونیکی می باشد.
حداکثر جمع صورتحسابهای الکترونیکی صادره توسط هر مودی چقدر است؟
طبق ماده ۶ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، جمع صورتحسابهای الکترونیکی صادره توسط هر مودی در هر دوره مالیاتی نباید بیشتر از سه برابر فروش اظهارشده در دوره مشابه سال قبل باشد. این در شرایطی است که مالیات سال قبل به سازمان پرداخت شده یا ترتیب پرداخت صورت های مالی برای سازمان امور مالیاتی کشور داده شده باشد.
درصورتیکه صدور صورتحساب الکترونیکی برای اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان بیش از حد مجاز مقرر در این ماده باشد، کلیه مودیان باید نسبت به پرداخت مالیات بر ارزش افزوده متعلقه، تعیین ترتیب پرداخت بدهی مالیاتی یا ارائه تضامین کافی اقدام کنند؛ در غیر اینصورت به صورتحساب الکترونیکی صادر شده اعتبار مالیاتی تعلق نخواهد گرفت.
جرائم عدم انجام تکالیف قانونی سامانه مودیان مالیاتی برای اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان چیست؟
سازمان امور مالیاتی بهمنظور اطمینان از اجرای مقررات مصوب در قانون سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی، جرایم مختلفی را برای کسانی که از انجام تکالیف قانونی سامانه مودیان خودداری میکنند، در نظر گرفته است که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
الف) جرائم عدم عضویت در سامانه مودیان مالیاتی برای اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان
درصورتیکه مودی پس از فراخوان سامانه مودیان و سازمان امور مالیاتی، نسبت به ثبت نام در این سامانه اقدام نکند، باید ۱۰ درصد از مجموع مبلغ فروش یا ۲ میلیون تومان (هر کدام بیشتر باشد) به سازمان امور مالیاتی بپردازد. علاوهبر این، معافیتهای مالیاتی، نرخ صفر و مشوقهای قانون مالیاتهای مستقیم در آن سال مالی برای متخلفان اعمال نخواهد شد.
جریمههای نامبردهشده در صورت عدم استفاده از پایانه فروشگاهی یا حافظه مالیاتی و استفاده کردن از حافظه مالیاتی سایر مودیان یا واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران نیز برای فرد متخلف اعمال میشود. همچنین این جرایم در موارد زیر نیز اعمال خواهد شد:
• جرائم عدم صدور صورتحساب الکترونیکی متناسب با سامانه مودیان
• جرائم عدم اعلام شماره حساب بانکی مربوط به فعالیت اقتصادی
• جریمه عدم پرداخت مالیات کارت خوان متفاوت است و مودیان مالیات کارتخوان باید در موعد مقرر نسبت به ارسال اظهارنامه مالیاتی خود اقدام کنند.
• جرائم عدم تحویل صورتحساب به خریدار یا حذف صورتحسابها
درصورتیکه فروشنده از ارائه صورتحساب چاپی به خریدار خودداری کرده یا اقدام به حذف یا مخدوش کردن صورتحساب کند، جریمهای معادل ۲ درصد مبلغ صورتحساب یا ۲ میلیون تومان (هر کدام بیشتر باشد) برای فرد متخلف در نظر گرفته خواهد شد. اعلام صورتحساب حقوق کارگران و سایر هزینههای مجموعه اقتصادی نیز برای محاسبه مالیات سالانه اجباری است.
ب) جرائم عدم اعلام گزارشات فروش واحد اقتصادی در سامانه مودیان
درصورتیکه صاحبان واحدهای اقتصادی از ثبت یا اعلام گزارشات مربوط به فروش در سامانه مودیان خودداری کنند، مشمول پرداخت جریمهای به میزان ۱ درصد مبلغ فروش گزارشنشده یا ۱ میلیون تومان (هر کدام بیشتر باشد) خواهند شد.
علاوهبر این موارد، اعلام شماره حسابهای بانکی، شناسه یکتای دستگاه کارتخوان بانکی (POS) یا درگاههای پرداخت الکترونیکی مورد استفاده برای فعالیت شغلی خود به سازمان امور مالیاتی نیز ضروری است. در صورت مرتکب شدن هرگونه خطا، سازمان امور مالیاتی میتواند نسبت به انجام مراتب قانونی و پیگیری تخلف اقدام کند.
چه کسانی اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان و سامانه مودیان هستند؟
بر اساس بند ج ماده ۱ قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان، کلیه اشخاص حقیقی اعم از صنفی و غیرصنفی و اشخاص حقوقی موضوع فصلهای چهارم و پنجم باب سوم( که از انواع حسابداری از جمله حسابداری فروشگاهی و شرکتی و…) قانون مالیاتهای مستقیم، جزو اشخاص مشمول قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان هستند. که باید صورتحساب الکترونیک را از تاریخ اجباری شدن آن ارسال کنند که برای این منظور میتوانند از نرم افزار واسط سامانه مودیان استفاده کنند.
تاریخ لازم الاجرا شدن قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان چه زمانی است؟
تاریخ لازم الاجرا شدن قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان برای شرکتهای مختلف با یکدیگر متفاوت بوده و زمان فراخوان سامانه مودیان باتوجهبه نوع کسبوکارها متفاوت است. بهطورکلی، شرکتها باتوجهبه نوع آنها در دستهبندیهای زیر تقسیم شده و باید در تاریخهای درجشده در زیر نسبت به ثبت نام در سامانه مودیان اقدام کنند.
1. شرکتهای عضو بورس و فرابورس: 01/08/1401
2. شرکتهای دولتی و سایر دستگاههای اجرای ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری: 01/10/1401
3. اشخاص حقوقی: 01/01/1402
4. صاحبان مشاغل گروههای اول و دوم: 01/04/1402
5. سایر اشخاص مشمول باقیمانده: 01/10/1402
تاریخ اجرای قانون سامانه مودیان و ثبت نام در این سامانه، به دستهبندی شرکتها بستگی دارد. پیش از ثبت نام در سامانه مودیان و پایانه های فروشگاهی باید نوع کسبوکار خود را بهدرستی مشخص کنید.
چطور صورتحساب الکترونیکی اشخاص مشمول قانون سامانه مودیان را به سازمان امور مالیاتی ارسال کنیم؟
یکی از مهمترین مواردی که در بررسی جزئیات مربوط به قانون جدید سامانه مودیان مطرح میشود، نحوه ارسال صورتحساب الکترونیکی است. برای این کار روشهای مختلفی از جمله: ارسال توسط شرکتهای معتمد، ارسال توسط نرم افزارهای واسط ارسال صورتحساب الکترونیک و ارسال مستقیم توسط خود مودی به وسیله نرم افزار حسابداری وجود دارد.
شما عزیزان بهعنوان صاحب کسبوکار یا حسابدار یک مجموعه میتوانید از نرم افزار یاس سیستم برای انجام این کار استفاده کنید. در پایان اگر سوالی درباره موضوع موردبحث و قانون جدید سامانه مودیان دارید، در قسمت نظرات دیدگاه یا دغدغه خود را با ما به اشتراک بگذارید.
توضیحات کامل، متن قانون سامانه مودیان، آخرین اصلاحات و تغییرات، پادکست ها و فیلم های متعدد آموزش قانون و کارگاه عملی سامانه مودیان در اپ آکادمی مالی یاس به رایگان در اختیار شماست.