چسبندگی هزینه ها در نرم افزار حسابداری

چسبندگی هزینه ها ، بهای تمام شده، شناخت رفتار هزینه ها یکی از مباحث بسیار مهم در حسابداری مدیریت و حسابداری است. هزینه به معنای ارزش منابع از دست رفته در جهت کسب منفعت می باشد.

از آنجا که منابع، درجهت تولید محصولات و یا ارائه خدمات کسب می شوند، می بایست رفتاری متناسب با حجم فعالیت داشته باشند ولی پژوهش ها ثابت کرده اند؛ شدت کاهش هزینه‌ها بر اثرکاهش حجم فعالیت، کمتر از شدت افزایش هزینه‌ها در اثر افزایش حجم فعالیت می باشد که این رفتار نامتقارن، بیانگرچسبندگی هزینه ها است .

چسبندگی هزینه‌ها در نرم افزار حسابداری، عبارتست از :

1. چیستی چسبندگی هزینه‌ها
2. میزان چسبندگی هزینه‌ها در مقایسه با حجم دارایی‌های غیرجاری
3. میزان چسبندگی هزینه ها در مقایسه با تعداد کارکنان
4. اثرشرایط اقتصادی بر چسبندگی هزینه ها
5. بررسی چسبندگی هزینه ها در نرم افزارهای حسابداری حرفه ای

سپس به تشریح هریک از این موارد می پردازیم تا بیش از پیش به نحوه بررسی چسبندگی هزینه ها در نرم افزار حسابداری آشنا شویم.

چسبندگی هزینه ها در نرم افزار حسابداری را در یاس سیستم بخوانید

1. چیستی چسبندگی هزینه و عوامل مربوط به آن

تحقیقات نشان داده است که شدت کاهش هزینه های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروش ، بر اثر کاهش حجم فعالیت ، کمتر از شدت افزایش این هزینه ها دراثر افزایش حجم فعالیت می باشد. باین رفتار نامتقارن ، چسبندگی هزینه ها اطلاق می گردد.
آگاهی از رفتار هزینه ها برای حسابداران و تمام کسانی که با حوزه مدیریت در ارتباط هستند و تغییرات در هزینه ها را بر حسب تغییر در درآمدها ارزیابی می نمایند، دارای اهمیتی بسیاربالا است .

براساس فرضیه تصمیم آگاهانه، هزینه ها باین دلیل دچارچسبندگی می شوند که سرعت کاهش حجم فعالیت و هزینه _های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروش ، نمی توانند یکسان باشند. این فرضیه بیان می کند که شدت چسبندگی هزینه ها دربلند مدت، کاهش می یابد و نوسانات هزینه ها در بلندمدت به نوسانات حجم فعالیت نزدیک می شود. تغییرات حجم فعالیت، ممکن است بازتابی از وضعیت کوتاه مدت بازار یا تغییرات بلندمدت روند تقاضای کالاها و خدمات باشد.

مدیران بهنگام رویارویی با کاهش حجم فعالیت، پیش از تصمیم گیری درخصوص کاهش منابع ، صبر می کنند تا اطلاعاتی بدست آورند که به آنها در ارزیابی پایداری کاهش تقاضا کمک می‌کند . این تاخیر ؛ موجب ایجاد چسبندگی هزینه ها می شود. سه عامل مهم در عدم تقارن رفتار هزینه ها موثرمی _باشد.

اولین عامل، هزینه های ثابت می باشند. هنگامی که بخشی از حجم فعالیت کاهش می یابد، نسبت هزینه به درآمد به سبب اینکه هزینه های ثابت نسبت به تغییر حجم؛ ثابت هستند ، افزایش می یابد. اما عوامل دوم و سوم مربوط به هزینه های متغیر و درارتباط با چسبندگی هزینه است و مربوط به زمانی است که سطح فعالیت کاهش می یابد.

زیرا تصمیم مدیر بمنظور کاهش سطح هزینه ها یا نگهداری منابع بدون استفاده؛ بستگی به انتظارش از سطح تقاضا در آتی دارد. اگر مدیران انتظار داشته باشند که کاهش در سطح فعالیت ، موقتی باشد و درمدت کوتاهی به حالت اولیه باز گردد ، قطعا منابع بدون استفاده را حفظ خواهد نمود.

زیرا در صورت کاهش منابع ، تمدید دوباره آن مشمول زمان و صرف هزینه های زیاد می‌باشد و درصورت بهبود وضعیت ، امکان توسعه مجدد‌ فروش بسیار سخت است. بنابراین ، مدیران تا زمان دائمی شدن کاهش تقاضا ، منابع را حفظ می نمایندکه این سبب چسبندگی هزینه ها می‌شود.
عامل سوم ، مربوط به زمانی است که سیاست مدیریتی ایجاب می نماید، در راستای حفظ محبوبیت برند و اجتناب از بروز اخبار بد در بازار کسب و کار ، ظرفیت مازاد را همچنان حفظ نمایند.
تمامی این عوامل منجر به ایجاد چسبندگی هزینه های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروش می شود.

2. میزان چسبندگی هزینه ها در مقایسه با حجم دارایی های غیرجاری

براساس تحقیقات پژوهشگران ، چسبندگی هزینه ها به سطح دارایی‌های ثابت بستگی دارد. چرا که با کاهش تقاضای بازار و در نتیجه کاهش حجم فعالیت شرکت، مدیران کمتر به کاهش دارایی‌های غیر جاری مبادرت می ورزند. بنابراین هزینه استهلاک دارایی های ثابت، بعنوان یکی از اقلام هزینه های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروش ، همچنان به‌همان میزان گذشته، ثابت خواهد بود.

میزان چسبندگی هزینه ها در مقایسه با تعداد کارکنان را در یاس سیستم بخوانید

3. میزان چسبندگی هزینه ها در مقایسه با تعداد کارکنان

زمانی که حجم فعالیت شرکت ها بعلت اختلال در بازار تقاضا ، کاهش یافته و سهم آن محصولات و خدمات ، دچار نقصان گردد؛ با توجه به اینکه مدیران هنوز به کاهش سهمشان در بازار اطمینان حاصل ننموده اند، لذا در جهت تعدیل نیروی کار ، اقدام نکرده و هزینه های حقوق و دستمزد کارکنان کماکان به میزان قبل می باشد که این، سبب ایجاد چسبندگی هزینه ها می‌گردد.

درصورتی که با کاهش هزینه های حقوق و دستمزد (اقلام پرداختی متفرقه مانند حق بهره وری ، پاداش و …) و یا تعدیل نیروی کار ، هزینه های حقوق و دستمزد نیز کاهش یابد، میزان چسبندگی هزینه ها نیز کاهش خواهد یافت.

4. اثرشرایط اقتصادی بر چسبندگی هزینه ها

باتوجه به اینکه نوسانات بازار تقاضا، تابعی از شرایط اقتصادی است ،کسب اطلاعاتی درباره روند های افزایشی یا کاهشی می تواند بر تصمیمات مدیران درباره تعدیل منابع ، تاثیرگذار باشد . درصورت استمرار کاهش فروش ، ارزیابی مدیران از پایداری کاهش تقاضای بازار ، قویتر شده و بهمین دلیل زمانی که کاهش فروش در دومین دوره متوالی اتفاق می افتد، مدیران احتمالا این کاهش را پایدارتر تصور نموده و آنان را جهت کاهش منابع متقاعد می سازد و درنتیجه سبب کاهش چسبندگی هزینه ها می‌شود.

درصورتیکه بازار تقاضا بحالت قبل باز گردد ، اثر هزینه ها در مقایسه با درآمد، نیز بحالت تعادل بازخواهد گشت.
لازم بذکراست ، چسبندگی هزینه ها درنهایت منجر به چسبندگی در بهای تمام شده محصولات خواهد شد.

5. بررسی چسبندگی هزینه ها در نرم افزارهای حسابداری حرفه ای

برای بررسی هزینه های اداری و تشکیلاتی و توزیع و فروشی که ایجاد چسبندگی در هزینه ها نموده اند ، می توان از گزارشات حرفه ای موجود در نرم افزارهای حسابداری استفاده نمود. با استفاده از گزارش درصد رشد فروش ، در مقایسه با گزارش روند هزینه ها می توان به چسبنده بودن هزینه ها پی برد.

برای بررسی هزینه های چسبنده، با‌استفاده از گزارشات مقایسه ای هزینه ها به تفکیک و در همان بازه زمانی، می توان لیستی از هزینه های چسبنده را جهت تصمیم‌گیری مدیران؛ تهیه نمود.
نرم افزار حرفه ای یاس سیستم با داشتن چندین گزارش مدیریتی و حرفه ای براحتی می تواند کاربران را در تهیه این گزارشات مهم ، یاری نماید.

منابع :

1. تئوری چسبندگی هزینه ها و تاثیرات آن برمفاهیم حسابداری، جواد نیک کار، سعید حاجی زاده، دانش و پژوهش حسابداری ، پاییز1397، شماره 56
2. چسبندگی هزینه و مروری جامع بر پژوهش های آن درایران، دکتر سحر سپاسی، مرتضی کاظم پور، پژوهشگاه مطالعات فرهنگی، 1394.
3. شناسایی عوامل تعیین کننده چسبندگی هزینه های شرکت، کردستانی و مرتضوی، مجله پژوهشهای حسابداری و مالی ، 1391، شماره 3.
4. شواهد رفتار چسبندگی هزینه ها در شرکتهای ایرانی ، شافعی و محمدزاده ، دانشگاه آزاد اسلامی ایران ، 1396.